روش هاي مديريتي نگهداري ملكه زنبور عسل
يكي از معمولترين روش هايي كه پرورش دهنده هاي زنبور عسل براي بالا بردن توليد كلوني هاي خود به
كار مي برند ، تعويض ملكه در كلوني هايي است
كه به خوبي عمل نمي كنند . مهمترين خصوصياتي كه براي زنبورداران در مورد نتاج حاصل
از يك ملكه مهم است عبارتند از : آرام بودن زنبورها ، جمع آوري مناسب گرده و عسل ،
مقاومت در برابر بيماري ها و آفات ، عدم وجود ازدحام ، حداقل استفاده از موم ها ،
گرده افشاني مناسب و يا رنگ بدن . علامتگذاري ملكه :
با توجه به اين كه ملكه منشاء تمام زنبور هاي داخل كلوني است ، زنبوردار بايد
مطمئن باشد كه ملكه ، همان زنبور مشخصي است كه وارد كلوني شده است . چنانچه از روش
هاي علامتگذاري براي ملكه استفاده نكنيم ، تقريبا ً غير ممكن خواهد بود كه بتوان
مشخص كرد كه يك ملكه خاص از كدام يك از كلوني ها خارج شده است .
روش معمول براي اين كار اين است كه ملكه را توسط لكه رنگي كوچكي كه بر روي پشت
(ناحيه سينه) قرار داده مي شود رنگ مي كنند و براي اين كه مشخص كنيم كه ملكه در چه
زماني كه ملكه در چه زماني به كلوني معرفي شده است ، از كد هاي مخصوصي كه براي اين
منظور طراحي شده و در صنعت پرورش زنبور عسل به كار مي روند استفاده مي كنيم .
كدهاي بين المللي
علامتگذاري ملكه :
|
رنگ |
سال اتمام استفاده |
|
سفيد يا خاكستري |
1 تا 6 سال |
|
زرد |
1 2 تا 7 سال |
|
قرمز |
3 تا 8 سال |
|
سبز |
4 تا 9 سال |
|
آبي |
0 الي 5 سال |
همچنين مي توان از
رنگ هاي مدل هاي ماشين نيز براي مشخص نمودن اين زمان
ها استفاده نمود . علامتي كه بر روي ملكه گذاشته مي شود
بايستي كوچك باشد و غير از ناحية سينه ، قسمت ديگري از بدن ملكه را نپوشاند .
براي اين منظور مي توان از يك تكه چوب با 16/1 اينچ اندازه استفاده نمود و رنگ
مورد نظر را از طريق آن بر روي بدن ملكه قرار داد . معمولا ً ملكه
را قبل از معرفي به كلوني علامتگذاري مي كنند . اما به هر حال مي توان
اين كار را در هر زمان ديگري نيز انجام داد . همچنين بايد پيش از رها كردن
ملكه به داخل كلوني ، زماني طولاني را به خشك كردن رنگ اختصاص داد . در مورد
ملكه هايي كه خريداري مي شوند ، اين مراحل قبلا ً توسط توليد كننده انجام
شده اند .
همچنين بعضي از زنبورداران براي علامتگذاري ملكه ، برشي را بر روي نوك انتهايي بالهاي جلويي انجام مي دهند . هنگامي كه مي خواهيم ملكه را هر دو سال يك بار جايگزين كنيم ، در مورد زنبور هايي كه در سال هاي فرد استفاده مي شوند ، نوك بالهاي چپ و در مورد زنبور هايي كه در سالهاي زوج مورد استفاده قرار مي گيرند ، بالهاي راست مورد برش قرار مي گيرند . روش برش را مي توان به عنوان مكمل روش قبلي يعني رنگ آميزي پشت ملكه مورد استفاده قرار داد تا در صورتي كه نشان رنگي ملكه از بين رفت ، بتوان ملكه خاص را مشخص نمود . چنانچه عمل برش به صورت صحيح انجام گيرد ، ملكه قادر به پرواز نخواهد بود و چنانچه اين عمل به درستي انجام نشود ، زنبور توانايي توليد خود را به دليل صدمات وارده از دستخواهد داد .
معمولا ً زنبورهاي جوانتر يك كلوني ، بيشتر
از زنبور هاي مسن تر ملكه جديد را مي پذيرند . در اين هنگام ممكن است زنبورهاي جوان با تغيير در ورودي كلوني به
جهت مخالف ، خود را از
زنبور هاي پير جدا نمايند . در چنين شرايطي بايد يك كندوي ديگر كه داراي حداقل يك قاب عسل
بوده ولي خالي از زنبور باشد را در محل ورودي قبلي كلوني قرار داد . در اين هنگام اين زنبورها پس از خروج از
كندوي جديد در بازگشت
مجددا ً به كندوي جديد باز مي گردند . با اين روش پس از گذشت يك روز ، تنها زنبورهاي جوان
تر در كندوي اصلي باقي مي مانند . در حالي كه كندوي موقتي مملو از زنبورهاي مسن خواهد بود . در اين هنگام مي
توان ملكه را به سلامت به
كندوي زنبور جوان معرفي كرد . پس از اين مرحله دو كندو با هم يكي مي شوند و ملكه فعاليت خود را شروع خواهد كرد .
براي
اين كه بدانيم مدت
زمان باقي ماندن ملكه محصور (زنداني) در كندو كافي بوده است يا نه ، روش مناسبي وجود دارد
. به اين صورت كه با مشاهده رفتار زنبورهاي خارجي ، چنانچه اين زنبورها به قفس ملكه چسبيده اند ، ملكه
نبايد آزاد شود ولي چنانچه مي
توان آنها را به راحتي از قفس ملكه جدا نمود ، مي توان عمل آزاد سازي ملكه را با اطمينان خاطر انجام داد .
این وبلاگ به سایت زنبورعسل ایران انتقال یافته برای ورود بر روی ادرس زیر کلیک کنید.